Het hoogste gezag binnen de Kerk is de paus, als herder van alle katholieken. De huidige paus Franciscus werd geboren als Jorge Mario Bergoglio (Buenos Aires, Argentinië, 17 december 1936). Hij werd op 13 maart 2013 de opvolger van emeritus paus Benedictus XVI, die op 28 februari 2013 aftrad. Paus Franciscus is het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk, bisschop van Rome en soeverein hoofd van Vaticaanstad. Met de keuze voor de naam Franciscus, naar de heilige Franciscus van Assisi, de patroonheilige van Italië, liet de paus zien dat hij in zijn pontificaat evenals genoemde heilige op de bres wil staan voor de armen en zwakken in de wereld. Barmhartigheid is een leidend thema in zijn pontificaat tot nu toe. 2016 werd door de paus uitgeroepen tot het Heilig jaar van de Barmhartigheid. Bij veel gelegenheden vraagt de paus aandacht voor de armen, voor de vluchtelingen, maar ook voor het milieu. In 2013 verscheen zijn apostolische exhortatie Evangelii Gaudium en in 2015 verscheen zijn encycliek Laudato Si. In 2014 en 2015 werden op verzoek van paus Franciscus synodes gehouden over het gezin. Hierover schreef hij de post-synodale exhortatie Amoris Laetita.